De Alpenregio in het oosten van wijnland Frankrijk, die uit de departementen Savoie en Haut-Savoie bestaat, was vroeger een zelfstandig koninkrijk, dat zich tot ver in het huidige Italië uitstrekte. Uit deze tijd stamt ook de tweetaligheid van het naburige Aostadal.
De wijnbouw wordt op ongeveer 2000 ha bedreven, die voor tweederde met witte variëteiten beplant zijn en met name in het Rhônedal, tussen het Meer van Genève en het Meer van Bourget, als mede zuidelijker tot aan Chambéry en het Isèredal liggen, aangevuld door kleine enclaves in het noorden en noordoosten.
Anders dan de meeste Franse wijnbouwgebieden, die uitgestrekt en compact aangelegd zijn, geven de wijnbergen in de nauwe dalen van de Savoie eerder een indruk van stukjes mozaïek, hoewel er maar één grote herkomstbenaming wordt gehanteerd – Vin de Savoie –, waaronder een serie onversneden wijnen geproduceerd wordt.
Naast deze herkomstbenaming werden nog enkele minigebieden aangewezen, zoals Crépy en Syssel, een speciale appellation voor de druivenvariëteit roussette en voor de parelende Mousseux en Pétillant de Savoie.
De meest markante bijzonderheid van de wijnen zijn de regionale druivenvariëteiten, die hun bestaan waarschijnlijk te danken hebben aan de politieke constellatie van het toenmalige koninkrijk. Naast de witte jacquère, die 50 procent van de 2000 ha beslaat, maar evenveel door de hoge opbrengsten en zijn neutrale karakter opvalt, zijn de rode mondeuse en de witte roussette de eigenlijke kwaliteitsdragers. Naast deze variëteiten worden de gamay of chardonnay ook in toenemende mate aangeplant, maar zij verkeren in een moeilijke positie.
Lokale druivensoorten met cachet
Vooral de donkere, sappige en qua karakter vaak licht peperig aandoende wijnen van mondeuse tonen vaak goede kwaliteiten. Mogelijk is de variëteit verwant aan de refosco van Noordoost-Italië of er zelfs identiek aan. Helaas wordt hij tegenwoordig op nog slechts 200 ha gecultiveerd, omdat de gemakkelijker te behandelen gamay hem steeds meer verdringt. Zijn witte tegenhanger is de rousette, ook wel altesse genoemd, een laatrijpend ras dat mogelijk verwant is aan de Hongaarse furmint.
Rousettewijnen kunnen met hun markante zuren en hun goede houdbaarheid tot de beste Franse witte wijnen behoren en deze positie werd door de wetgever ook met een eigen appellation binnen de herkomstbenaming Vin de Savoie bekrachtigd. Onversneden rousettewijnen van lage opbrengsten kunnen ook onder de gemeentenaam op de markt gebracht worden; indien deze ontbreekt, bestaan de wijnen voor maximaal 50 procent uit chardonnay.
Druivenspectrum
De voor het overige vroeger in Zwitserland en Duitsland verbreide chasselas domineerde niet alleen de wijnbergen in de buurt van het meer van Genève – hier bezit hij met het minigebied Crépy van zijn eigen appellation –, maar is ook de hoofdvariëteit van het teeltgebied Syssel ten noorden van het meer van Bourget. In beide gebieden worden lichte, fruitige, vaak parelende wijnen geproduceerd, waarbij de mousserende versies meestal als Mousseux en Pétillant de Savoie verkocht worden. Het grootste deel van de regionale productie komt echter als Vin de Savoie op de markt, waarbij een aantal gemeenten de naam op het etiket mag zetten.
De onder deze herkomstbenaming toegelaten rode wijnen, die vaak onversneden verwerkt worden, behoren de gamay, mondeuse, pinot noir, cabernet franc, cabernet sauvignon en andere, waarbij voor de rode wijnen ook een deel witte wijnen gebruikt wordt. Voor de witte wijnen worden ondermeer de aligoté, roussette, de massadruif jacquère, chardonnay en mondeuse blanche verwerkt.
Een dergelijk druivenspectrum treft men ook in Bugey aan, ten westen van de Savoie. Bugey behoort geografisch en administratief gezien niet tot de departementen van het vroegere koninkrijk, maar de wijnen uit dit gebied vertonen een grote verwantschap met die van hun buurman. Montagnieu, Manicle, Machuraz, Virieu-le-Grand en Cerdon hebben hier villagesrechten, waarbij Cerdon ook eigen appellations voor Mousseux en Pétillant bezit.
BRONNEN:
Uitgeverij: Ullmann
Titel: WIJN
ISBN: 978-3-8331-4617-6
AUTEURS: André Dominé, Eckhard Supp, Ulrich Sautter, Wofgang Fahsbender
